websitetemplate.org - australiana
Wie ben ik ? > Reizen > Reisverslagen 2009 > 5 Armenië/Georgië (okt)
 
 

5 Armenië/Georgië (okt)

 

Dinsdag 13 oktober- woensdag 28 oktober 2009

Al mijn Armenië en Georgiëfoto's staan op mijn Flickrpagina.

http://www.flickr.com/photos/34175173@N02/sets/72157622687541696/  

Op reis stuur ik zo om de 4 à 5 dagen een mailtje (half A4'tje) met onze, soms leuke, soms vreemde, soms enge belevenissen naar al wie dit wil lezen.Wil je ook in die mailgroep zitten, laat het me weten op vandenbrouckechris@hotmail.com 

In dit reisverslag vind  je 

1. Mijn reisschema (met prijzen en afstanden van de verplaatsingen)
2. Wat het mij gekost heeft
3. Praktische info over geld, visum....
4. Bezochte Unesco Werelderfgoedsites
5. Hotels en restaurants (foto's, prijzen, beoordeling)
6. Bezienswaardigheden per stad (foto's, prijzen, beoordeling)
7. Conclusie van de reis, plussen en minnen

Reisschema
 
overnachten
vervoer
afstand
reisduur
kostprijs
Dag 1
dinsdag 13 oktober
Brussel-Riga
vliegtuig
vliegtuig
2230 km
618 km
3u30
1u15

Dag 2

woensdag 14 oktoberRiga-Yerevan
Yerevan
vliegtuig
 
 

Dag 3

donderdag 15 oktober Dagtrip Echmiadzin/Zvartnots
Yerevan
bus
 20 km
30 min
 200 AMD

Dag 4

vrijdag 16 oktober Dagtrip Garni/Geghard
Yerevan
bus

26 km

30 min
100 AMD

Dag 5

zaterdag 17oktober
Yerevan - Gyumri
Gyumri
bus
120 km
2 uur
1500 AMD
Dag 6
zondag 18 oktober Dagtrip Marmashen
Gyumri
bus

10 km 

20 min
100 AMD
Dag 7
maandag 19 oktober
Gyumri-Vanadzor-Alaverdi- Haghpat
Haghpat
bus
60 km
50 km
10 km
1 uur
1 uur
20 min
800 AMD
500 AMD
200 AMD
Dag 8
dinsdag 20 oktober Dagtrip naar Sanahin
Haghpat
Dag 9
woensdag 21 oktoberHaghpat-Alaverdi-Sadakhlo-Tbilisi
Tbilisi
bus
bus
taxi
10 km
50 km
56 km
20 min
1 uur
1 uur
200 AMD
500 AMD
1000 AMD
Dag 10
donderdag 22 oktober  Dagtrip naar Mtskheka
Tbilisi
bus
12 km
20 min
1 GEL
Dag 11
vrijdag 23 oktober Tbilisi-Akhaltikshe
Akhaltsikshe
bus
200 km?
3 uur
10 GEL
Dag 12
zaterdag 24 oktober Dagtrip naar Vardzia
Akhaltsikshe
bus
2 uur
5 GEL
Dag 13
zondag 25 oktober Akhaltsikshe-Gori
Gori
bus
2 uur
7 GEL
Dag 14
maandag 26 oktober Gori-Tbilisi
Tbilisi
bus
1 uur
3,5 GEL
Dag 15
dinsdag 27 oktober Tbilisi
-------
Dag 16
woensdag 28 oktober Tbilisi-Riga-Brussel
thuis
 

Kostenplaatje
(per persoon) - afgerond, voor 15 dagen

vervoer  vlucht Kortrijk - Yerevan (terug uit Tbilisi) 486 € 
formaliteiten visum (on arrival)  10 € 
onkosten ter plaatse   270 € 
totaal  766 € 

Praktische info

Weer
De tweede helft van oktober was er een aangenaam herfstweertje met dagtemperaturen van iets meer dan 20° C. Gelukkig staan efr op veel plaatsen langs de wegen fonteintjes met vers en fris water. Ik durfde er wel niet van drinlen maar het deed deugd om me nu en dan eens te verfrissen. 's Morgens en 's avonds koelde het behoorlijk af en had ik een trui nodig.
Nu is het er
Click for Erevan, Armenië Forecast

Geldzaken en formaliteiten
Een visum voor Armenië kun je ofwel op voorhand kopen, ofwel bij aankomst in de luchthaven van Yerevan (Airport Zvartnots): kostprijs € 10 of 5000 AMD
EU-burgers hebben voor Georgië geen visum nodig.
Zowel in Armenië als in Georgië is er geen enkel probleem om euro's te wisselen. Banken geven gewoonlijk een iets slechtere koers dan de vele exchange-bureaus die je in alle steden vindt. Op iedere hoek van de straat is er ook wel een ATM waar je de plaatselijke munt kunt afhalen met Visa, MasterCard of met je gewone bankkaart met Maestro-optie.
In Armenië is de munt de Dram (afgekort als de AMD. In Georgië heb je de Lari (GEL)

Electriciteit
Alle stopcontacten zijn voorzien van gaten waarop onze Westerse stekkers passen. Ook 220 volt. Geen enkel probleem dus om GSM, camera... op te laden en IPod af te spelen op de kamer. Ook mijn spiraal om water te warmen voor de thee werkte overal.
 
Vervoer
In de steden vind je zowel lijnbussen als marshrutka’s – minibusjes. Grote probleem is er zoveel zijn en dat niks van de bestemming kunt lezen. Vragen aan andere mensen die staan te wachten leverde gewoonlijk ook alleen maar een teleurstellend resultaat op.. In de Lonely Planet staan de namen van de steden ook in de plaatselijk schift dus als probeert wijs te geraken uit de eerste twee letters en je gaat op alle busjes kijken, dan is de kans groot dat je jet goede wel vindt.
In de busstations zijn de mensen gewoonlijk wel heel behulpzaam om het juiste busje te vinden.
Vreemd is dat je niet mag roken op de bussen maar dat ALLE buschauffeurs de ene na de andere paffen. Pure pesterij.
Meestal betaal je aan de chauffeur bij het uitstappen maar één enkele keer moest ik een ticketje kopen aan een loket.


Enkele prijzen, omgerekend naar euro
fles water van 1,5 liter : € 0,50
fles Cola of Sprite van 1,5 liter : € 0,75
pakje Camel sigaretten : € 0,90
Klaaskoek met kaas of confituur : € 0,15
Grote zak chips : € 0,50
Eén banaan : € 0,20
Fles bier van 1 liter : € 0,75
Gemiddelde prijs van een avondmaal, zonder drank : € 3-4
Georgië is iets goedkoper dan Armenië maar veel verschil is er niet

Mensen
Er is een wereld van verschil tussen de Armenen en de Georgiërs. De eersten zijn heel fiere, trotse mensen die voornamelijk met hun uiterlijk bezig zijn. Allemaal netjes gekapt (waarschijnlijk maar één kapper in de hele stad), met een propere black jeans en een zwart of grijs polootje of hemdje. De vrouwen die er naast lopen zijn stuk voor stuk, ja stukken. Het lijkt alsof de mensen daar niks anders doen dan de hele dag lopen te paraderen op straat. Of in hun BMW of Mercedes. Ik voelde me de vuilste mens in heel Yerevan. In de rest van Armenië was het dan weer iets normaler.
De Georgiërs daarentegen zijn dan weer heel anders. Veel losser, vlot vlotter gekleed. Daar zie je de jongeren erbij lopen zoals hier: met gescheurde jeans, lang haar en basketsloeffen. Ik voelde me daar al meer thuis.
Opvallend is wel dat er bijvoorbeeld in Armenië geen middenklasse bestaat. Er zijn ofwel hele rijke mensen ofwel arme boeren. Alle twee ook dunbevolkte landen: Armenië is kleiner dan België en telt slechts 3 miljoen inwoners, Georgië is 2x zo groot als België maar heeft ook maar 4,5 miljoen inwoners.Het zijn beide heel vruchtbare landen waardoor er een overvloed is aan vers fruit en verse groenten.

In tegenstelling tot hun moederland, Rusland, zie je in Armenië geen dronkaards lopen op straat en nagenoeg geen bedelaars. In Georgië dan weer wel. De helft van de gewone, kleine winkeltjes wordt ingenomen door drank: bier, veel wijn en nog veel meer vodka.

Beide volkeren zijn extreem gelovig, op het extreme af. Ze denken nog maar dat er ergens een kerkje staat of ze slaan 3x een kruisteken. Gevolg daarvan is dat je in de souvenirwinkels bijna niks anders aantreft dat alle soorten Kruisen en Iconen. Redelijk eentonig.

Unesco-Werelderfgoed

Armenia

Monastery of Haghpat and Sanahin — 1996

   UnescoSchitterende kloosters in een schitterende omgeving
Armenia
Cathedral and Churches of Echmiadzin and the Archaeological Site of Zvartnots — 2000
   UnescoEerste belangrijk katholiek bedevaartsoord, tweede wat vervallen
Armenia

Monastery of Geghard and the Upper Azat Valley — 2000

   UnescoPrachtig, in de bergen
 
Georgia
 Historical Monuments of Mtskheta    UnescoHeel toffe stad met veel te zien

 

Hotels en restaurants

 

 

 Yerevan

Homestay Gayane Simonyan
Sayat Nova

Homestay Yerevan       Homestay Yerevan      Homestay Yerevan
De façade van het gebouw              Naamplaatjes en codebord                            Mijn kamer

Moeilijk te vinden omdat er nergens een aanduiding te vinden is dat dit een Homestay of een hotel zou zijn. Alleen de heel grote - en dus dure - hotels zijn als dusdanig herkenbaar.
De dochter is een misschien een jaar of twintig en spreekt perfect Frans, is al in België geweest o.a.
Je krijgt de code van de voordeur en een sleutel van het appartement.
Mijn homestay is me zeer bevallen: ik sliep in een kamer met twee bedden en van de drie nachten heb ik er twee alleen geslapen. Het was er zeer proper maar niet nieuw. Ik had een goed bed, propere lakens, een tafel, stoelen en een frigo.
Op de gang stond er een waterkoker
Bij aankomst kreeg ik onmiddellijk enkele koeken en een tas thee.
Het ontbijt is inbegrepen maar dat houdt eigenlijk niks in: een tas thee en een paar voorverpaktje caketjes. Lekker maar niet genoeg om de voormiddag door te komen.
Mijn theetas en het bordje waaruit ik mijn cakes opgegeten heb, mag ik niet afwassen.
De badkamer was zeer proper maar probeer voor 8 uur te gaan. Anders is die drie kwartier bezet door moder en dochter... Geen handdoeken, wel zeep en toiletpapier.
Ik betaalde 6000 AMD (= € 10,50) maar kreeg bij vertrek een hele zak cake en koekjes mee. Leuk voor de volgende middag...

Restaurant Lagonid
Nalbandyan Poghots, als je je homestay verlaat ga je links en dan neem je, denk ik, de tweede grote straat links, 500 meter verder op de linkerkant vind je de resto.
Er is een Engelstalig menu en het personeel spreekt een paar woordjes Engels. 


Resto Lagonid Yerevan       Resto Lagonid, Yerevan
In oktober buiten eten, zalig                          Soort gyros met frietjes en lekker slaatje            

Ben daar drie avonden na elkaar gaan eten omdat het zo lekker was.

Gegeten

Souflucky         (soort gyros+ fries + veel groenten + bier) = 2000 + 350 + 10 % taxen = 2700 ARM drams (= € 4,70)
Ishkhan            (forel + frieten - apart te vragen en te betalen + groenten) : 2700 + 400 = 3100 + 10% taxen = 3410 ARM drams (= € 5,90)
Latte with beef  (humus met veel zure room +crispy bread + groundbeef) : 1000 + 10% taxen = 1100 (= € 1,90)

 Gyumri

Homestay Donara Kazaryan
Frunze Poghots 142
Niet ver van Peace Square.
Als je van het centrum komt, is het rechts in Gorki street en dan enkele straten verder weer rechts, net voor het grote hotel.
Ik betaalde 6000 AMD (= € 10,50) voor een luxe kamer met een dubbel bed
Direkt thee en koekjes bij aankomst. Badkamer is superproper - geen handdoeken, wel toiletpapier - Geen breakfast
Dochter van het driegeslacht is teacher en spreekt Engels. Kleindochter (14 jaar ?) spreekt perfect Duits.
Er is een klein koertje waar je 's avonds eventjes kunt buitenzitten om te roken en wat te lezen.
Zeer goed gelegen en zeer rustig. Supermarktjes, bakkerijen, resto en internet op een paar minuutjes afstand. Een echte aanrader.

Homestay Gyumri         Homestay Gyumri
Ziet er niet echt als een hotel uit hé                  Mijn luxebed tussen de pluchebeertjes           

Restaurant Verano
Peace Square
Hele dag rondgelopen en niet echt een ander normaal restaurant gevonden. Zag er nogal kil uit en ik zat daar 's avonds inderdaad eerst alleen. Het voordeel was dat je kon kiezen op foto. Ik kreeg een soort gyros met veel saus, frieten en veel groenten.
Voor de prijs van 1700 AMD drams + 170 taxen (= € 3,30) was ik zeer tevreden met wat ik gevraagd en gekregen had.

Resto Verona, Gyumri
Alweer een soort gyros met frietjes

Mijn tweede dag in Gyumri zat ik de hele tijd in Marmarshen waar ik bij het schooltje uitgenodigd werd om samen met hem de traditionele khroravats te eten.
Ze maken er niet zoveel spel aan als bij ons, geen duizend soorten dus: gewoon enkele immense spiezen vlees en aardappelen op een XXL spies en dat is het. Samen met enkele pakken lavashbrood moet dat maar genoeg zijn. En inderdaad, er was meer dan genoeg.
Daarenboven waren er de hele lekkere chocoladetaarten die de meisjes zelf gebakken hadden en die ik als eerste en als laatste moest proeven en - natuurlijk - goedkeuren, zonder de minste tegenzin. Vanavond zal er niet veel meer bijkunnen...

Khoravats

Khoravats, Marmarshen
       De 'spiesjes' worden gebraden...        
 
Kohroavats, Marmarshen
en gezamenlijk opgegeten


 
 Haghpat
Homestay Flora Simonyan
Haghpat is een boerengat zoals ik er nog niet veel heb gezien op al mijn reizen. Op het dorpsplein - waar de marshrutka stopt - is er één cafetaria/homestay, één container waar je een beetje fruit, cola en vooral vodka kan kopen en anders niks. Geen andere winkel, geen restaurant, de absolute leegte dus. Als je hebt gekozen, zoals ik, om daar te overnachten ben je overgeleverd aan de zorgen van matroesjka Flora en haar zuster Silva. De eerst een lerares Engels in een school in Alaverdi en de tweede haar in Georgië geboren zuster Silva die laatste eigenljk zorgt voor het huishouden en heel wat vriendelijker en behulpzamer is dan de huisbazin.
Je betaalt er 6000 AMS drams voor kamer + 1 maaltijd (= € 10,50). Ofwel het ontbijt ofwel je avondmaal. Eén overnachting met de twee maaltijden kost 8000 AMD drams. Ik koos voor het avondmaal omdat ik toch niet veel ontbijt nodig heb.
Een goede keuze bleek de volgende morgen omdat ik van Silva toch bij mijn zelfgebrouwde thee brood en geitekaas kreeg. Meer dan genoeg voor mij om een goed stuk van de dag door te komen.
In de loop van de vooravond kreeg ik dan nog een paar koekjes, dan een slaatje voor bij mijn thee en dan nog een grote kom soep.
Als avondeten kreeg ik tweemaal kip, de eerste avond met fretjes, de tweede avond met gebakken patatjes. Telkens met heel veel groenten en brood erbij. Heel lekker en ruim voldoende.

Homestay Haghpat   Homestay Haghpat
Mijn terras met links beneden de WC          Keuze over van bedden....

Er was een TV met wel 780 kanalen, goed om je 's avonds een uurtje bezig te houden. Eerst was ik natuurlijk het meest geïnteresseerd in BBC News en andere zenders, dan later een beetje voetbal maar uiteindelijk kwam ik terecht op veel betaalzenders die sex aanboden. Vreemd genoeg waren het vooral Arabische providers die schaarsgeklede meisjes, jongens, koppels van allerlei geslachten op het scherm lieten zien met de telefoonnummers erbij om je live te abonneren. Ik denk niet dat ze mijn Base GSM zouden geaccepteerd hebben, dus maar niet geprobeerd.
Je moet er wel rekenig mee houden dat Flora of Silva tijdens de dag nu een dan eens je kamer binnenlopen omdat ze daar hun kleren liggen hebben. Privacy is een woord dat ze daar niet goed kennen.

 
 Tbilisi

Homestay Tbilisi
Op een binnenkoer : trapje op
  

Homestay Kothana
Chitaia nr 12
Geen eten inbegrepen in het logement.
Ik betaalde 12 Lari (= € 4,85) in plaats van de 8 uit de Lonely Planet van 2008, van inflatie gesproken !!!
's Morgens broodjes gaan kopen in een winkeltje op een paar honderd meter en zelfs thee gebrouwd. 's Middags at ik ook weer van die heerlijke broodjes met geitekaasvulling of met een soort compotevulling.

's Avonds wilde ik dan naar het restaurant gaan uit de Lonely Planet (Sachashnike) maar ze deden me tweemaal teken dat ik om acht uur al geen eten meer kon krijgen ???
Dan maar in dezelfde straat (Davit Aghmashenebeli) verder gaan zoeken en enkele Turks geïnspireerde cafetaria's gevonden. In de drie avonden dat ik daar was tweemaal kebab met frieten gegeten (+ extra rijst) eens voor 7 en eens voor 9 GEL en ook eens vegetarisch voor 8 GEL (= € 3,20), dot laatste in Resto Ankara
Voldoende maar niet echt wat ik verwacht had te vinden in een hoofdstad. Tussen het metrostation en de brug is nog een Georgisch restaurant maar dat zag er me te onduidelijk uit om me aan te riskeren. Ook nog, voor de mensen die het niet kunnen laten, een McDonalds.


 Akhaltsikhe
Hotel Metsheki

Hotel Metsheki, Akhaltsikle         Hotel Akhaltsikhe
     Buitenkant hotel                                         Mijn kamer


Goed uitgelegd in de Lonely Planet: vanaf het busstation volg je 2x de rechtse vork van een splitsing en 200 meter op de linkerkant van de straat heb je het hotel. Receptie (Engels onkundig) op het eerste verdiep.
Ik betaalde 30 Lari (= € 12,15) voor een heel propere kamer met Tv, tafel en stoelen en twee enkele bedden. Badkamer was zeer proper maar er was wel geen warm water. De vuile handdoek gebruikte ik maar niet. De tweede avond in mijn hotel nog altijd geen warm water maar wie niet sterk is moet slim zijn. Emmertje uit de bakamer gehaald, de spiraal erin en een half uurtje wachten en ik kon toch mijn haar wassen. Was toch al iets.
Later op de avond kwam mijn matroesjka nog furieus op de deur kloppen dat de TV stiller moest. En het was gvd Zappa, en dat moet luid. Moeial.Later die nacht kwamen nog enkele poepzatte Armenen de gang binnen en hielden ze lawaai voor 20. Leuk is anders. En de volgende morgen moest ik natuurlijk de geluiden aanhoren van het overtollige vocht dat er langs dezelfde kant weer uitmoest. Ontbijt maar eventjes uitgesteld. 
Restaurant
Het avondeten was weer een hele belevenis. Ik had op de markt een cafe gezien waar je shasliqs zou kunnen eten. Het leek me meer een drinkcafe dan een plaats om te eten maar ik had niet niks anders gevonden. Geen enkel normaal restaurant dus.
Bon, na mijn dagelijkse aperitiefje op de kamer was het cafe al toe...
Ergens nog een designachtig ding gezien waarvan ik een foto op de venster herkende: pelmen, de Russische dumplings. Hoewel ik dat niet zo graag eet, wist ik het anders niet meer. Bon, binnen pelmen gevraagd zonder drank. Na een paar minuten kwam de serveuze met een hele uitleg van tientallen zinnen in het Georgisch waarvan ik alleen maar pelmen en later khatchapuri verstond. Bij het laatste knikte ik, tot haar opluchting.
Misschien zou ik pelmeni krijgen als voorgerecht en dan het nationaal gerecht als hoofdpla ??? Ik knikte ook nog eens bij het horen van het woord Natural. Kan je niet mee missen..
Ik kreeg geen pelmeni - gelukkig maar - maar wel hun heel lekkere Kachapuri, een soort kaastaart (eigenlijk pizza) die ik zelfs niet opkreeg. Met een fruitsap natural (bweukes) had het me heel lekker gesmaakt voor nog geen anderhalve euro.

resto Akhaltsikhe

maar als echte vleeseter...
Bestelde ik de volgende dag de vleesversie ervan, de khudbari (of iets dergelijks). Vulde beter maar was helemaal niet zo lekker... vreemd genoeg.

recept
http://www.www.vegatopia.com/kerst2008/kerstmenus.php?subaction=showfull&id=1227810618&archive=&start_from=&ucat=60&


 


 Gori

Homestay
Kristeporek  Kasteli 8

Goed uitgelegd in de Lonely Planet,  tamelijk gemakkelijk gevonden. Vanaf het busstation LinksLinksRechtsLinks.


Homestay Tbilisi Homestay Tbilisi
Een van de slechtste logementen die ik ooit al heb gehad. Vuile, vieze bedden in een donker kamertje met daarenboven nog een pre-Stalinistisch toilet dat nog nooit detergent had gezien. Het was een hele puzzel om alle slangen en kranen te ontrafelen: de ene lagen in het bad om het toilet langs die weg te laten doorspoelen, de andere liepen naar nergens. Om water te hebben in het bad, moest je die slangen verleggen, twee kranen open en twee andere dichtdraaien en dan lukte het wel. Vergeet niet achteraf alles weer goed aan te sluiten anders werkt de WC-chasse niet meer...

Zelfbedruipend ontbijt met broodjes van de markt (5 min wandelen van het busstation) en zelfgebrouwde thee.
Eenmaal avondmaal en niet in het Nikala van de Lonely Planet want dat was aan het verbouwen...
Heel toevallig de menu gaan bekijken een paar huizen daarnaast (ook in Stalin Avenue 4 of 6 ?) en daar 's avonds gaan eten.

Resto Atrium
Engelstalig menu en goede service.
Een forel (4.50 GEL) met frietjes (2 GEL) en extra saus kwam op een goede 7 GEL samen (= € 2,80). Een deal voor een heel lekkere maaltijd. Let maar niet op de kleur van de foto, om de een of andere reden slaat die wat groen uit ?? Of waren het mijn ogen na de toilettoestanden van vandaag ?
Resto Gori; Atrium restaurant


Hoe het begon....



Gisteravond was de nachtvlucht van Brussel naar Riga wat te laat vertrokken (mijn schuld niet) zodat ik 50 min te laat arriveerde. En ik had maar een uur om de aansluitende vlucht te nemen.
Beneden op de Tarmac stond een securityman met een fluo-vestje Yerevan te roepen. Ik stak mijn vingertje op maar ik was blijkbaar de enige om die extra-inspanning te doen. In looppas dan maar naar de paspoortcontrole, daar iemand wakker gemaakt en nog nooit zo vlug de trappen van het vliegtuig opgelopen... Oef, op het nippertje.
Moe, natuurlijk en toch, ondanks de adrenaline, een beetje geslapen op het vliegtuig. In Zvarnots Airport een visum gekocht - 2 minuten later kwam die vetzak aan de andere kant van de terminal mij zeggen dat ik vergeten was te betalen voor mijn visum... Kijk nog eens naar La Grande Bouffe en ontplof, en ik weg- sorry voor het scheldwoord en bij nazicht van mijn portefeuille zag ik dat ik inderdaad... niet betaald had. Gaan zoeken tussen de vervelende taxi-chauffeurs naar Marshrutka 107. Hij stond al te wachten maar bleef maar wachten. Hij wilde me meenemen maar ik bleef het maar uitstellen tot er meer volk bijkwam. Hopeloos, een half uur later vertrok hij met mij als enige passagier. Ik betaalde natuurlijk 3x teveel maar soit, de eerste dag in een je onbekend land ben je er altijd opgelegd, dat weet ik. Daar ben ik dan ook al van af.Op de bestemming ("Opera House") aangekomen, sprong ik eruit, hij vertrok... en dan pas besefte ik dat mijn dagrugzak nog in zijn busje lag.
Shit, driedubbele Armeense shit. Als een weinig elegant koerspaard spurtte ik naar de overkant van de 6 lanenavenue en sprong daar in een taxi en hijgde in ware Gangstastyle -"Follow that marshrutka". Of iets dergelijks in het Russisch of Armeens.
Ondertussen was de marshrutka al weg en had ik er eigenlijk geen idee van waar hij naartoe was gereden...
Het duurde maar 2 seconden voor hij mij begreep en we scheurden weg. Aan het volgende kruispunt zag ik links een marshrutka en die wilde ik volgen. "Die ???" Da, da - maar ik had er geen idee van of we het juiste busje aan het volgen waren. Toen we het busje ingehaald hadden, zei ik maar - bijna hopeloos - da, da, dat is hem. Doe hem stoppen.
Zo gezegd, zo gebeurd. Hij toeterde, flikkerde met zijn lichten en deed het busje stoppen.
Oef, gelukkig de juiste, anders had ik niet geweten wat gedaan.
Vlug dagrugzakje uitgehaald, eens goed gevloekt en terug in de taxi. De brave man vroeg gelukkig niet meer dan de normale prijs - 1000 AMS drams - en voerde de onthutste Kuurnenaar nog terug naar zijn standplaats.
Zoeken naar mijn homestay was het volgende doel. Ik kon wel een uurtje platte rust gebruiken.
Zoals bijna overal in de ex-Russische landen zie je ook daar geen aanduidingen vna wat een hotel eigenlijk is. En, wat ik vergeten was van onze tijd in Siberië, is dat ze de huizen niet nummeren maar de huizenblokken. Zo duurde het een uurtje en heel wat vragen aan voorbijgangers voor ik uiteindelijk ieder huis en ieder naamplaatje van dichtbij ging bekijken. Na anderhalf uur vond ik uiteindelijk de bel voor Gayane Simonyan.
Hey, hey nu kan mijn reis eindelijk beginnen...

Bezienswaardigheden

Armenia

Armenia flagArmenia map

Yerevan

's Namiddags deed ik de wandeling uit de LP en dat hield me bezig van ongeveer 10h tot 15h. Achtereenvolgens zag, genoot ik van of passeerde ik aan de

* Opera
mooi gebouw en een echte landmark in de stad maar ik raakte er niet binnen 
* Cascade
is een ambitieuze serie trappen van enkele tientallen meter hoog met fonteintjes en watervallen maar ze waren er aan het werken en dus ben ik maar niet naar boven gegaan. Je zou daar nochtans een zicht hebben op de legendarische Mt Ararat

* Zoravarkerk
Armenen hebben een beetje de neiging hun oude kerken weg te steken zodat het moeilijk zoeken is maar uiteindelijk 
heb ik die kleine maar fijne kerk toch gevonden. Yerevan, Zoravar

* Ervand Kotchar museum
600 AMD entree
Nooit van die van kunstenaar gehoord maar toevallig gezien in mijn Lonely Planet. Een Armeense kubist, vriend van Picasso, Braque, Miro en konsoorten en dus automatisch ook mijn vriend. Uitgebreide rondleiding gekregen van de museumdirectrice die blij was dat er nog eens een buitenlander haar museum kwam bezoeken. Een naam voor mij om te onthouden en een ontdekking. Klein maar zeer fijn museum

* Marshall Baghramian
Op die wandeling bergop heb ik niet veel anders gezien dan Embassies, Parlament, Statues, Presidential Palace, allemaal samen zelfs geen foto waard. Volgens de Lonely Planet een mooie wijk maar in het land der blinden is éénoog natuurlijk koning. Yerevan is gewoon niet mooi. Punt aan de lijn.

* Aram Kachaturiam Museum Yerevan, Katchaturiam Museum
500 AMD (gids 2500)
Voor mij heel gekend door de versie van Love Sculpture (ooit de band van Dave Edmunds) van zijn Sabre Dance. Schitterend rocknummer. Maar ook als muziekbibliothecaris wel wat interesse voor die figuur. Flauw museum met alleen heel veel foto's van met wie hij allemaal in contact is geweest (o.a. Queen Elisabeth voor de wedstrijd in Brussel) maar anders weinig duiding.

* Matenadaran
1000 AMD entree
Had een van de hoogtepunten moeten worden van mijn Yerevanbezoek maar viel enorm tegen. Slechts twee zalen waren er publiekelijk toegankelijk en de stukken die er te zien waren, waren wel schitterend maar waren heel ouderwets gepresenteerd, geen structuur in de opstelling, weinig info... Te rap buiten en ietwat ontgoocheld.

 Armenia-Yerevan, MatenadaranYerevan Matenadaran
              Buitenkant en entree van het manuscriptenmuseum

* Katoghike
Leuk verhaal over dit oude, kleine kerkje en een leuk zicht. Een kerkje dat gespaard werd tijdens een slopingsproces staat daar nu helemaal te midden een kale vlakte. De kerk is zelfs zodanig klein dat er geen plaats meer is om kaarsen te verkopen. Dat doen ze dan maar onder een vlug aangehechte luifel.  Yerevan, Katoghike

* National Library
jammer genoeg gesloten wegens verbouwingen, denk ik toch

Armenia National Library
Nationale bib van Armenië
Zo dat was het ongeveer voor mijn eerste volledige dag Yerevan. Ik stuurde nog een mailtje naar het thuisfront en deed boodschappen in een supermarktje in mijn straat. Smeerkaas, bruine broodjes en een fles bier vergezelden me naar mijn homestay waar het afwachten was of ik nog alleen zou kunnen slapen ?ternet aan oasis. Op donderdag werd ik wakker, keek naar buiten en zag natte straten ! Nee, shit, was het al gedaan met het mooie herfstweertje ? Nee, gelukkig viel mijne frank rap dat ze 's morgens altijd de straten natspoten voor de netheid...

Ik stapte een halfuurtje te voet naar het busstation om een marshrutka te nemen naar


Echmiadzin

(21 km ver - busje 200 AMD)
gratis entree maar 1500 AMD te betalen voor de crypte waar de lans zich zou bevinden die het lichaam van JC doorboorde aan zijn kruis. Zoveel geld voor een legende had ik natuurlijk niet over.

* Mayr Tachar, de hoofdkerk en de belangrijkste van heel Armenië is zeer mooi met vooral de mooie fresco's bovenaan.

Armenia, Echmiadzin
Mooi gesculpteerde klokkentoren

Net buiten dit domein ligt aan de rechterkant de

* Surp Gayane
mooi kerkje

De meeste toeristen nemen dan een marshrutka naar de volgende kerken maar ik zag het zitten omdat ik toch al dacht voldoende tijd te hebben. Het was maar een goede 20 minuten stappen naar (en onderweg zag ik een verlaten en vervallen speelterrein..)



       Restanten van wat ooit een pretpark moet geweest zijn...

* Surp Shogahat en nog eens vijf minuten verder naar de
vreemd is dat daar de graftombes gewoon tussen het onkruid staan. Respect ??? 

* Surp Hripsime, beiden redelijk mooi maar minder interessant vanwege stilaan een beetje teveel van hetzelfde.Het zou maar 3 à 4 km wandelen zijn naar de volgende bestemming maar na anderhalf uur had ik het nog niet gevonden. Paar keer gevraagd maar niet echt veel duidelijkheid gekregen. Bijna zeker dat ik te ver was (ik zat al aan de luchthaven waar militaire helicopters het toezicht hielden op de bobo's die die namiddag naar Turkije zouden vligen voor de historische voetbalmatch tegen hun aartsvijand Armenië.
Ik stak de baan over en liftte maar terug, richting Echmiadzin en had geluk. Een Georgiër begreep waar ik naartoe wilde en zette me aan de juiste plaats af.

Zvartnots



1000 AMD entree
ruines van een kerk uit de 7de eeuw maar er is niet veel te zien, ondanks het feit dat het een Unesco World Heritage is. Waarschijnlijk meer om de historische belangrijkheid dan om wat er nu nog te zien. Na 15 minuten hield ik het voor bekeken en nam een marshrutka (200 AMD - 20 minuten) terug naar het centrum van Yerevan waar ik afgezet werd naast de indrukwekkende
Armenia, Zvartnots cathedral  Armenia, Zvartnots cathedral
Zicht op de ruïnes                                     De alometegenwoordige adelaar

* Shuka
een mooie ouderwetse Russische overdekte fruitmarkt (! shuka doet heel hard denken aan Sjoek, nietwaar)
Recht daartegenover staat er ook een heel mooie blauwe moskee.

Yerevan, shukaYerevan, ShukaYerevan, shuka
Oosters uitziende bazaar                         Binnen dan weer de Russische sfeer        Specialiteit: gedroogd fruit

Mooi einde van een onstpannende, interessante en leuke dag. 


Dan was het al vrijdag en wilde ik een daguitstap doen naar Garni en Geghard
Het begon wel al slecht. Aan de Opera moest ik volgens de Lonely Planet bus nr 51 nemen tot aan de GAI Poghots en dan verder naar mijn bestemming. Ik heb alle busnummers tussen 0 en 120 zien passeren maar geen 51. Iemand stak me dan op de 40 maar ik arriveerde aan de andere kant van de stad, in een uithoek die zelfs niet meer op mijn plan stond... Niets anders kunnen doen dan een taxi nemen. Een zowel tijdrovende als geldrovende verkeerde zet dus, slecht punt voor de LP.

Garni


(26 km ver, 30 min bus)
1000 AMD entree
Vreemd, een Griekse tempel temidden een scenische omgeving. Mooi maar niet echt speciaal. Het gebouwtje waar je de schitterende mozaieken zou kunnen zien was dicht. Toch eventjes een glimp ervan opgevangen.

Armenia, Garni Temple
Een Griekse tempel in Armenië ???
Maar dan moest ik vervoer zien te vinden naar een klooster 10 km daarvandaan. Taxi vond ik te duur (2000 AMD) en uiteindelijk de helft van de weg - tot aan het dorpje Goght - met een busje (50 AMD) kunnen doen. Nog slechts 5 km te voet dan maar en we proberen het. Probleem was, het was warm en het was bergop. Halverwege ben ik begonnen duimen en kreeg ik een lift gekregen van een Armeense en twee Spaanse Meisjes die elkaar hadden leren kennen in een Erasmusproject in Italië. We wosten niet goed in welke taal we moesten converseren maar het lukte toch. Zij stelden het niet voor en ik vroeg het ook niet of ik weer mee naar beneden mocht. We zien wel...

Geghard

is een heel mooi klooster in de bergen, schitterend gelegen. Mooie rotswoningen, een heilige waterput in een van de kerken en veel frescoes.

Armenia, GeghardArmenia, Geghard
Lange weg nog te gaan naar Geghard                    Héél mooie gedenkstenen      
Te voet naar beneden - héét zeg - maar toch weer een lift gekregen van drie Armeniërs die me zelfs wilden meenemen naar Lake Sevan maar dat paste niet in mijn programma. Vreemd genoeg was hun eerste vraag "Do you like beer ?". Zij hadden er, zo te ruiken, al een paar op en ik was blij dat ik er in Garni, na een paar kilometer uit mocht.Het busje terug naar Yerevan kwam er redelijk snel en korte tijd later zag ik de besneeuwde Mt. Ararat waardoor ik daar ter plaatse besloot mijn programma in Yerevan met een dagje in te korten. Ik wilde nog naar Khor Virap om daar een beter zicht te hebben op de fameuze Noah-berg maar dat plan liet ik maar varen. No pun intended.In Yerevan vond ik de juiste bus (nr 28) van Mercedez Benz naar Opera en ik betaalde slechts 100 AMD.Voila, weer een paar interessante Unesco Werelderfgoedsites bezocht vandaag. Een geslaagde dag dus. Zaterdag in de vroege ochtend afscheid genomen van mijn hospita Gayane en een hele zak lekkere cake en koeken meegekregen. Genoeg om de eerste dag van het weekend door te komen...Het was een half uurtje stappen naar het Metrostation Zoravar Andranik waar ik een bus vond (2 uur - 1500 AMD) naar

 

Gyumri

Ik kon me niet onmiddellijk oriënteren in het busstation maar vond toch tamelijk snel de richting centrum. Maar dan werd het weer moeilijker: geen straatnaambordjes die ik kon lezen (mijn Armeens stond nog niet op punt) en ik moest het zeker tien keer vragen - o.a. aan 3 flikken die blijkbaar de weg in hun eigen stad niet kennen !!! - voor ik in Frunze Poghots geraakte. Achteraf gezien was het natuurlijk duidelijk en eenvoudig (slechts zo'n 300 meter van waar ik stond te vragen) maar zo is het achteraf altijd makkelijk zeggen.

Bon, na 20 minuten vond ik mijn homestay, kreeg daar een theetje en weer wat koeken en kon ik me klaarmaken voor een stadsverkenning die ik al om 12u15 op de Grote Markt begon. 
Armenia-Gyumri, Central Market
Frisse fonteintjes met kino en kerk op achtergrond

* Yot Verk
De centrale, grote en ook zwarte kerk op het grote plein steelt de show en is de moeite waard.
Armenia-Gyumri, Yot Verk Church
Vreemd, een zwarte kerk
 Kino waar net een bus toekwam met enkele filmvedetten ?? terwijl de fanfare speelde  Armenia -Gyumri, Kino
                                                                                                                                      Feest bij de cinemazaal uit 1920

* Amenaprkich bouwval
de voormalige kathedraal is al sinds de aardebeving van 1988 een bouwval, ook nu nog wordt er aan gewerkt maar ik zie niet veel vooruitgang

Armenia-Gyumri, ruins church
Hoofdkathedraal 10 jaar na aardbeving

* Russian Army Chapel
klein kapelletje dat niet toegankelijk was

* Sev Ghul
Is de naam van het fort een kilometertje buiten de stad. NIet veel te zien maar een leuke wandeling
* Mother Armenia
Zeer groot beeld dat al van ver te zien is. Niet speciaal maar wel opvallend

Armenia - Gyumri, Mother Armenia
Bijna op de Turkse grens...

* Gorki Park
grote speeltuin voor de kinderen met, voor ons, ouderwetse attracties maar wel eens leuk om in rond te wandelen
Armenia-Gyumri, Gorki Park
Trage botsauto's achter tralies

* Abovyan street
moet vroeger misschien wel de mooiste straat van de stad geweest zijn. Nu zijn er vanwege de aardbeving meer ruïnes dan iets anders. O.a. het French hotel moet mooi geweest zijn

Armenia-Gyumri, ruins

Armenia-Gyumri, ruins Armenia-Gyumri, ruins
                                   Drie getuigenvan de naweeën van de verschrikkelijke aardbeving uit 1988

Er staan overal veel bordjes met uitleg in Engels (soms interessanter dan gebouw) waardoor het leuk rondwandelen is.Mijn stadswandeling had een kleine vier uur geduurd, tijd dus voor een theetje, wat internet en enkele aankopen en dan gaan eten...De zondag had ik voorbehouden voor een daguitstap naar

Marmashen

Armenia-Gyumri, Marmashen
Heel mooi kerkje in een vallei

Vandaag was het zondag, dus kerkbezoek, wat dacht je. Ik had twee opties:
1. Een taxi nemen heen en terug voor nog geen 4 euro
2. Een uur wachten op de bus voor 10 cent, 45 minuten een berg afdalen tussen de rotsblokken, tussen de koeiestronten, de koeien en agressieve honden..
Wat dacht je dat ik gedaan heb ?
Ik stapte naar het busstation en moest daar nog een halfuurtje wachten op de bus ondertussen de taxi-chauffeurs als vliegen van me afslaand. Ik werd ergens gedropt maar had er maar weinig idee van waar. De buschauffeur stuurde me een verkeerde kant op en na enkele keren het kruisteken gemaakt te hebben, was er toch iemand die me op de juiste weg kon zetten.Ik zag na een tijdje - héél in de verte - het kerkje liggen
Armenia-Gyumri, Marmashen
Tsjolen tussen de rotsen naar een kerkje...

maar dan was het nog goed 3 kwartier afdalen tot ik er arriveerde. Het was juist middag dan. De vraag was of ik het zag zitten om de weg terug te vinden naar het 'busstation' was permanent aanwezig in mijn hoofd en werd opgelost toen ik toevallig in gesprek geraakte met de lerares van een school. Zij wilde haar Duits een beetje oefenen en vond het zalig dat haar kinderen eens met een "Ausländer" in contact konden komen. Gebeurde niet veel. Ik dus op de foto met al die jongens en meisjes, één per één natuurlijk. Ze stelden me voor na hun middagmaal terug af te zetten in Guymri.
Moesten ze mij geen tweemaal zeggen... 
Na de heerlijke khoravats (een soort barbecue - de nationale specialiteit) waarbij ik gratis kon aanschuiven, speelden we nog wat met de kinderen maar het werd later en alter en ik werd het een beetje beu om Duits te spreken. Soit, het werd nog een hele lange namiddag en pas tegen 18 uur stond ik terug in de centrum van Guymri. Een beetje vervelend maar toch ook een belevenis.Ik had genoeg gegeten, ook nog taart in de namiddag zodat ik me 's avonds beperkte tot wat brood.Zo, dat was het dan voor mijn daagjes Gyumri die me heel goed bevallen zijn. Aangename, middelgrote,boeiende stad met bijna meer te zien dan in Yerevan. Maar het is genoeg geweest, morgen weer een verplaatsingske...

 

 

 Alaverdi

maandag
Vanuit het busstation van Gyumri kon ik nogal vlug weg naar Vanazdor (60 km - 1 uur - 800 AMD), afgezet langs een grote baan, kilometertje te voet en dan met een marshrutka (100 AMD - 5 km) naar het busstation van Vaznador.
Daar werd ik al onmiddellijk aangesproken door een taxichauffeur die me wel een interessant voorstel deed. Hij zou me een hele dag rondrijden voor maar 8000 AMD en we zouden de vier belangrijkste kloosters van de streek (Haghpat-Sanahin-Kobayr en Odzun) aandoen.Ik was van plan de twee eerste te doen én in twee dagen én dus veel goedkoper. Maar ik kan me voorstellen als je met 2 of 3 bent en een echte kloosterfreak bent, dat het wel een goed aanbod was...Bon, de bus naar Alaverdi kostte me maar 500 AMD (50 km - 1 uur) en daar moest ik nog een vijftal minuutjes wachten op een marshrutka naar Haghpat (100 AMD - 12 km - 20 min).De stopplaats is op het enige pleintje dat het boeregat rijk is, op 50 meter van de ingang van het Unescoklooster en op 50 meter van de enige homestay daar. Je kunt daar dus niet meer verloren lopen ...

 Haghpat


* Het eeuwenoude klooster is natuurlijk gratis, indrukwekkend met heel moie fresco's. Je kunt nog eventjes door het kerkhof wandelen naar boven waar je een Spring House (een soort fontein) passeert, op weg naar een kerkje vijfhonderd meter hoger.
Ik kreeg op het domein een korte rondleiding van een Father die bijna heel zijn leven in Californië had gewoond maar was teruggeroepen door de plaatselijke Catholicos om in te Haghpat te komen wonen.

Armenia HaghpatArmenia Haghpat Armenia HaghpatArmenia Haghpat
Schitterend kloostercomplex                    met indrukwekkende katchkars             en fresco's

Maar dan heb je het wel gezien, meer dan een uurtje kun je je daar echt niet bezig houden, met de beste wil van de wereld niet...
Dan maar naar het hotel, daar een douche genomen - koud water - en een theetje gedronken. Tja, het was nog maar 15 uur, dus nog maar eens de schoenen aandoen zeker en een wandelingetje gaandoen. In het dorp is helemaal niks, I repaet, helemaal niks te zien: één containerke dat moet doorgaan voor winkel mert o.a. koekjes, frisdrank, sigaretten en vooral véél, héél veel wijn en vodka. Allemaal gezonde dingen dus...
Niks gekocht en maar eventjes de bergen in. Heeft ook niet te lang geduurd want het is nogal rotsachtig, geen bomen en dus warm. Geen vogels te zien, een tegenvaller in dit land dat zo rijk zou zijn aan fauna en flora..
Na een uurtje terug naar de homestay en bij mijn theetje een heel lekker slaatje gekregen van mijn hospita Silva. Een kwartiertje later kreeg ik een soort appelcompote in lauw water - heb ik alle discretie maar in een palstic zakje geooid en bij mijn volgende wandeling in een afvalcontaine gekiept.
Nog een half uurtje later twee gesneden appels op mijn bord en nog ens tien minuten later een grote kom soep met veel lekkere groenten.
Bij mijn eerste aperitief (een smakeloos Russisch blik) vonden ze het tijd om me wat brood en geitenkaas te serveren.
Help, komt er hier straks nog avondeten ook ?
Jawel, ik moest me helemaal niet forceren om het binnen te krijgen.
Na het avondeten probeerde ik eens de 786 channels uit om hun satelliettv maar vond er heel weinig sport, wat vervelend BBC World News en niet werken gekende Kanalen als Arte, Discovery, National Geographic... Helemaal op het einde belandde ik tot mijn grote verbazing bij Italiaanse en Arabische betaalzenders die - natuurlijk tegen betaling via een telefoonnumer - livebeelden zouden uitzenden van BoemBoemshows waarbij alle mogelijke varianten (Gay, lesbians, teens...) aan bod zouden komen. Maar vlug mijn katholieke oogjes dichtgedaan en 's nachts mijn handen boven de kalens gehouden.
Mijn zonden zijn me nu vergeven, houden zo.
Na een rustige nacht met maar één gezaklampte afdaling naar het donkere toilet buiten, was het dinsdag en tijd voor het volgende kloosterbezoek.
Ik reed met het eerste busje (om 9u40 - late vogels !) naar beneden en stond in 20 minuten en voor 100 AMS weer in het busstation van Alaverdi. Nog te vroeg voor de Cable Car dus nog maar wat rondlgelopen tot aan de verlaten Copper Mine, vroeger de grote trots van het stadje maar nu, na een paar heropstarten, zorgend voor een enorme werkloosheid bij de plaatselijke bevolking. Vreemd genoeg werkt de Cable Car (den Téléferiek) nog op de uren van toen de mijn open was, tussen 11u en 14u en tussen 15u en 17h.

Alaverdi Copper MineAlaverdi copper mine
    Zicht op de nog minimaal werkende kopermijn met een historische ingang

Leuk om zo eens een paar honderd meter naar boven te rijden/hangen (kostprijs: 70 AMD). Dan nog een tiental minuutjes wandelen langs een redelijk grote baan en dan via het dorpje tot aan de hoofdkerk van

Sanahin


Natuurlijk ook weer gratis bezoek
Iets ouder domein maar ook heel mooi. Boven het klooster op het kerkhof zijn nog veel restanten van andere ruïnes te zien.

Armenia Sanahin monastery & cemetery
Let op de graven mét foto's

Op weg naar de kabelbaan gestopt aan het museum van twee broers, de Mikoyans, de ene zat 60 jaar in het Russische
Politbureau en de andere heeft de Mig ontworpen. Niet binnen geweest

Armenia Sanahin Mig
De eerste Russische MIG

Met de kabelbaan weer naar beneden en daar Internet gevonden maar niks werkte. Ik liep er wat rond op de markt, kocht een paar broodjes en een fles Sprite maar nog geen internet.
Misschien wilde ik morgen eens met de trein naar Georgië. Goed idee: treinstation gezocht (zou 2 km van busstation zijn volgende LP). Eerst de verkeerde kant opgelopen en natuurlijk niks gevonden. Dan de goede kant opgelopen - ik leer bij - maar daar vond ik een vervallen treinstation met een vergeeld formulier aan de deur geplakt. Natuurlijk in het Georgisch, wat dacht je. Snapte er niks en besloot dan maar weer een marshrutka te nemen morgen.
Nog geen Internet en maar twee theetjes gedronken in het park (à 200 AMD/stuk). Nog geen Internet. Geef het op, zal voor in Georgië zijn.
Het was nog maar 16u en ik was weer al op weg naar mijn Homestay met ditmaal, verwonderlijk genoeg, een gratis marshrutka. Eerst een douche genomen, weer met ijskoud water maar me laten drogen op het terras in een zonnetje van zo'n 25° C. Mijn matrone was nog altijd bezorgd voor mijn chronische hoest en bracht me nu een handdoekje om onder mijn blote voeten te leggen. Verstaan ze dan niet dat het eens deugd doet na al die uren kousen en bottines eens je blote voeten te laten afkoelen op een houten plankenvloer. Nee, blijkbaar.

Gisteren had ik een wasje gedaan en die had ik, natuurlijk, niet zelf mogen ophangen. Vandaag mocht ik ze niet opplooien. "Ach ja,' hoorde ik hen denken, "een man alleen op reis hé. Hulpeloos wezen."
Zelde ritueel als gisteren maar zonder compote maar weeral ferm gevuld voor ik moest eten.

De volgende ochtend rekende ik af maar vond het een beetje flauw dat ze zogezegd geen wisselgeld hadden om 700 AMD terug te geven om mijn 15.000. Zeer flauw zelfs, ze boden me dan een postkaart aan van Haghpat al was het het hoogste goed in deze aardse wereld. Met een grijnslach toch maar aanvaard. Voor die 2 nachten, enkele blikken bier en twee avondmalen betaalde ik dus eigenlijk slechts € 25.

Zeer goede herinneringen aan mijn dagen in de bergen...


De woensdagmorgen nam ik weer het eerste busje (om 9h40 dus - late vogels !) naar Alaverdi waar ik direkt een bus vond naar Sadakhlo (het grensstadje langs Armeense kant). Ik betaalde 500 AMD en stond er in een uur.
Gewoon eens zwaaien naar de douane en daar stond het bordje
:


 Border Armenia-Georgia
Bye bye Armenia - Welcome Georgia

Ik kreeg nog op mijn oren en onder mijn voeten omdat ik een foto nam! Staatsgeheim zeker, hoe dit land heet ?

Georgia

Georgia flagGeorgia map

 

Aan de grens moest ik zelfs geen formulier invullen, alleen mijn internationaal paspoort tonen en een fotootje laten nemen. Die paperazzi toch, hé - altijd bekende mensen lastig vallen. Een handtekening weigerde ik.
Vreemd genoeg is er daar geen mogelijkheid om geld te wisselen: geen kantoortje maar ook niet op de zwarte markt. Geen probleem, het vervoer kan je ook met AMD betalen.
Mijn laatste drams deed ik op aan een pakje Camel voor C. en twee soortement Sinterklaaskoeken.

Het was half elf in de morgen en ik wimpelde, zoals gewoonlijk de taxi-chauffeurs af (vroegen 2000 AMD) en ik besloot te wachten op een marshrutka. Een half uur later had ik nog niks gezien dat er op leek en er stonden ook geen andere mensen te wachten.
Dan maar ingegaan op het aanbod van drie Georgiërs die er passeerden en me wilden meenemen naar Tbilisi voor 1000 AMD. Vooruit met de geit.
Een uurtje later (voor 56 km) zetten die mannen die geen woord Engels spraken, me af aan een busstation. Er zijn er verschillende in de Georgische hoofdstad en ik had er dus geen benul van waar ik stond. Net nu mijn Armeens op peil begon te komen, moet ik het Georgische alfabet leren. Gaat nog niet.
Van een taxichauffeur leerde ik dat ik in het Ortachala busstation stond (zeker meer dan 2 km) en in een nog nie gekende stad leek me dat niet wandelbaar met de rugzak. Hij vroeg de schappelijke prijs van 5 GEL (= € 2)  om me tot aan Metrostation Marjanishvili te voeren.
Ik moest me dan eventjes oriënteren en vond dan tamelijk makkelijk, na 10 minuutjes, mijn homestay. Na het gebruikelijke middagtheetje en enkele broodjes van een winkeltje een straat verderop weer op weg voor mijn eerste stadswandeling (die van de Lonely Planet op pagina 59) in deze nieuwe hoofdstad.
Ik wandelde Marjanishvili door, de brug over en draaide links mee tot aan het monument van de grootste Georgische dichter Rustaveli (én de verfoeilijke McDonald's).
Tussen 14u en 18u zag, bezocht of negeerde ik achtereenvolgens de bekendste Avenue
 Rustaveli

In deze oude, statige straat zag ik langs de linkerkant enkele schitterende gebouwen, o.a. de Opera en het Nationaal Theater - allebei in een heel verschillende stijl maar indrukwekkend.
Georgia, Tbilisi-TheatreGeorgia, Tbilisi-RustaveliIk ging er niet binnen maar wel in de heel mooi versierde Kashveti Church, zag aan de overkant het Parlement en geraakte zo naar een paar kilometer wandelen op de brede, comfortabele voetpaden - met véél zitbankjes - aan de Tavisuplebis Moedani. Daar links in geraakte ik in de wijk van de

 Old Town Houses

waarbij je echt héél vervallen exemplaren hebt. 
Georgia, Tbilisi-Old Town

Die kronkelende, nauwe straatjes geven wel een heel authentiek gevoel aan de wandelaar. Het is alsof je honderd jaar teruggaat in de tijd... Leuk om eens kriskras, zonder plannetje, je daar te laten verdwalen. Heel toevallig ontdekte ik ook een belangrijke - te zien aan het aantal mensen - kerk. Later bleek dat het de

Sioni church was, één van de belangrijkste uit het zuidelijke deel van de stad.

Zo belandde ik ook weer op het parcours van de wandeling maar ik besloot ermee te stoppen voor vandaag. Er zouden hier nog een paar uren volgen - waarschijnlijk - dus stopte ik maar met zicht op de rivier, de Metekhi Church, het Fort en Mother Georgia.
Ik slenterde langs de toffe Rustaveli Avenue terug richting hotel (toch een 3 kwartier wandelen), vergiste me eerst van richting en belandde ik het gekende Vere park waar ook nog al wat snobistisch geflaneer was. Niets voor mij dus, te chique buurt.In mijn wijk, de Marjanushvili, en vergelijkend warenonderzoek, Testaankoopachtig, gedaan van broodjes en bier en uiteindelijk met mijn Beste Koop naar het hotel getrokken waar ik op een bankje buiten dit reisdagboek kon aanvullen.
Ik werd al vlug gestoord door een persoon die later mijn kamergenoot bleek te zijn: een Rus uit Irkutsk die vrouw en dochtertje van één jaar voor twee maanden achtergelaten had om via Aerbeidjan en Armenië wat rond te rijden. We hadden een leuk gesprekje over Irkutsk waar wij verleden jaar geweest waren en over nog enkele andere landen die hij ooit nog wilde doen (en die ik al grotendeels gedaan had) maar we lagen elkaar niet echt zodat het gesprek doodbloedde...
Ik heb er geen idee van wie meest gesnurkt heeft of scheten gelaten heeft maar we zeiden 's morgens alle twee dat we goed geslapen hadden. Da's het voornaamste hé.

De volgende dag, donderdag 22 oktober, maakte ik thee voor een andere gast en babbelde ik wat met die gepensioneerde Amerikaanse leraar die in Turkije woonde en ook met de fiets naar hier was gekomen. Ben ik dan zo'n luiaard  om met de bus te reizen ? Wel, we hebben zo'n uur zitten babbelen hij is op zijn typisch Amerikaanse manier 58 minuten aan het woord geweest waarna ik alles van hem wist en hij geen enkele vraag over mij had gesteld. Typisch ego-fenomeen en dus weeral een reden te meer voor mij om niet veel contact te zoeken met andere backpackers...
't Zal wel aan mij liggen, dat asociale heb ik wel op reis. Zo van, laat me maar gerust en alleen.

Ik was blij dat ik kon vertrekken en nam voor de eerste keer de metro. Vlotjes, mag ik zeggen. De vierde halte, Didube, was waar ik moest zijn. In dat immense busstation viel het ook nog mee om de volgende marschrutka te vinden.
Maar dan volgde weer een leuk verhaaltje..


Over de 12 kilometer deden we zo'n twintig minuten. Ik had er geen idee van waar ik moest afstappen en bleef dus maar zitten tot aan de eindhalte. Onderweg had ik al veel mooie en grote kerken gezien waarvan ik misschien wel vermoedde dat ik daar moest zijn. Maar ik bleef zitten.
In de eindhalte keek de chauffeur naar mij en vroeg "Mtskheta ?". "Da, da" kon ik antwoorden. Hij vloekte eens en wes naar de weg terug. Bleek dat ik te ver zat.
"Blijf zitten," deed hij teken.
Ik natuurlijk gedaan wat de man zei. Wat kon ik anders ?
Hij ging wat praten en gesticuleren met een andere chauffeur en wenkte dat ik mocht komen en instappen. Bon, een stukje terug dus to aan mijn bestemming. Ik moest natuurlijk niet betalen, 't was immers de chauffeur zijn fout, vond ik.
In het tweede busje reden we weer diezelfde mooie kerken voorbij en sloegen aan een Wegwijzer Tbilisi, 6 km rechtsaf.
Oei, dat loopt hier nogmaals mis af. Ik begon luid en uitdagend te hoesten.
DE chauffeur draaide zich om, vloekte eens en trapte op zijn rem als hij een tegenliggerbusje zag aankomen. Geroep tussen de twee chauffeurs en ik mocht nog eens overstappen.
En nu, eindelijk, afgezet aan de juiste kerke die ik al tweemaal gepasseerd was.
Zo passeer je je tijd hé 

Eindelijk was ik ter plaatse

Mtskheta

Mtskheka is een heel leuke stad. Echt een openbaring om daar eens wat in rond te lopen.Ik begon met wandeling met de zeer mooie

 Svetitskhoveli Cathedral


Je ziet ze liggen van op de grote stad, kunt er dus niet naast kijken.Georgia, Mtskheka-Cathedral
                                                                                                   Indrukwekkende kathedraal
Vooral ook omdat er veel mensen in- en rondlopen en er wat souvenirkraampjes te zien zijn. Dit is dus de heiligste kerk van Georgië waar o.a. het kleed van Jezus dat hij droeg voor hij naar zijn Kruis trok. Georgia, Mtskheka-Christ robe
Er mogen geen foto’s genomen worden binnen maar ik kon toch door de grote deur iets op beeld zetten. Ook overal in de kerk zeer mooie oude fresco’s. Echt de moeite waard.

Buiten vond ik eindelijk – niks gekocht in Armenië – wat souvenirs voor de kinderen. Hardnekkig aandringen van mijn kant om wat van de prijs af te doen omdat ik ineens zomaar zes stuks kocht, mochten niet baten. Njet, njet was alles wat ik verstond. Tja, dan maar betalen hé. Ze moet het maar weten maar toen ze veel te veel teruggaf, kon ik het niet over mijn christene zieltje krijgen om het haar te zeggen. En ikke vlug weg.
Op de grote weg naar links kom je na een honderdtal meter nog een fameuze kerk tegen.                                                                                          

 Samtavro Church

is een stuk minder mooi maar toch de moeite om eens binnen te gaan.Nog een paar honderd meter op dezelfde grote weg zie je een bord met iets van Archeological Viewpoint Site op. Natuurlijk het wegje naar boven gevolgd. Bleek dat ik op een kerkhof uit de 4de BC was beland. Veel was niet te zien, tenzij enkele opengewerkte graven…Georgia,  Mtskheka-Cemetry
In de verte zie je de ruïnes van een fort liggen. Wel ja, tijd genoeg en het is weer zo’n schitterend weer. Dus ook maar daar eens naartoe.


 Bebris Tshike

Helemaal niks te zien in het fort zelf, tenzij een ruïne van een trap maar je hebt er een mooi uitzicht op de meanderende rivier, het stadje en … het is daar zoooo rustig zitten dat ik er wel een half uur niks zat te doen.

Georgia, Mtskheka-FortressGeorgia, Mtskheka-Fortress 
Zicht van op het fort               Best de trap niet nemen...

Zalig.
In het stadje, heel dicht bij de ingang van de eerste kathedraal, was een Toerismebureautje waar ik een plannetje kreeg en de uitleg om naar de Jvarikerk te gaan. Het zou één à twee uur wandelen zijn langs een tamelijk grote weg. Had er eventjes geen zin in, in nog een kerk en liet deze kelk maar aan mij voorbijgaan.Het was al een tijdje middag gepasseerd en dus tijd om te stoppen aan een winkeltje. Enkele héél lekkere broodjes en een fles Cola op een bankje in de schaduw, ja ja, smaakten me enorm.
Tijd om mijn bezoek aan dit toffe stadje af te ronden met een bezoek aan het     

 Museum

Volgens de Lonely Planet slechts 0,50 GEL entree maar nu, ondanks de renovatiewerken, opgeslagen naar 3 GEL
Alles staat een beetje op elkaar gepakt in twee à drie zalen maar in november zou het nieuwe museum waarschijnlijk weer open gaan.
Ik kreeg bij mijn ticketje een charmante, goed Engelssprekende gidse mee die over ieder item wel iets te vertellen hebben.
Heel toffe en interessante voorwerpen die afkomstig zijn uit de kerken en van het kerkhof uit de buurt. Zeer de moeite waard.Georgia, Mtskheka-Museum
 
                Speelgoed van voor Christus' tijd

De terugkeer naar Tbilisi met de marshrutka verliep verwonderlijk genoeg in één keer. Busstation Didube had tegen al geen geheimen meer voor mij. Ik slingerde mij als een volleerde inboorling door de honderden kramen naar de tunnel en ging de metro binnen. Ik wist zelfs nog aan welke kant van het perron de metro naar het centrum zou stoppen. Flink, hé.
In de plaats van af te stappen aan mijn vertrouwde Metrostation Marjanishvili reed ik nog enkele haltes door naar Metrostation Tavisuplebis Moedani in het zuiden van de stad waar ik nog een paar kerken vond die ik gisteren niet op mijn eerste wandeling had gezien. Ik slenterde nog eens door andere straten in de leuke Old Town.
Van daar uit slenterde ik op mijn duizendste gemak terug naar mijn wijk (drie kwartier gaan). Ondertussen deed ik nog een paar souvenirwinkeltjes aan en ging ik een halfuurtje Internetten: een mailtje sturen naar het thuisfront, een stuk schrijven van mijn reisverslag voor de vrienden en toch vlug eens kijken naar het Belgisch nieuw op deredactie.be en sporza.be.Die avond sliep ik in hetzelfde bed als gisteren maar was mijn Rus weg.

De volgende morgen, vrijdag dus, pakte ik mijn bagage in en ging met de metro nog eens naar Didube waar ik bijna een uur moest wachten op de juiste marshrutka. Dat hij een wiel tekort had, zal daar wel zeker niets mee te maken hebben gehad. Ik reed voor 10 GEL vier uren – de langste verplaatsing van mijn hele reis - door de rotsachtige bergen maar langs een schilderachtig riviertje naar. We stopten eventjes in Borjomi, het Georgische ski-paradijs bij uitstek, voor een plas- en voornamelijk rookpauze en zagen langs de weg ontelbare mooie oude kerken en ook heel veel forten op de bergkammen liggen. Moet hier een zalige streek zijn voor fietsliefhebbers.


Alhaltsikhe

Ik vond heel gemakkelijk mijn heel Russisch aandoend hotel, ging op broodjesjacht en brouwde wat thee.

Tussen 15u en 17u30 wat rustig rondgeslenterd en een paar dingen bezocht.  Het gekendste van de stad is de


 Rabati

Een heel oude wijk die volgens de plaatselijken borg staat voor verdraagzaamheid. Heel vroeger woonden hier diverse etnische en religieuze minder- en meerderheden samen zonder problemen. Kern van de wijk is het fort dat je niet kunt missen.
Twee securitymensen lopen daar rond (waarom weet ik eigenlijk niet) en spreken je aan van zodra je de poort van het fort binnenkomt. Ik wilde er alleen een beetje rondlopen, enkele foto’s nemen zonder het museum binnen te gaan maar dat mocht niet. Ik moest betalen voor het hele domein.
Bon, anderhalve GEL (= € 0,60) is nu ook de moeite niet om je druk over te maken en betaalde ik dus met een groene glimlach.
Ze moesten een madammeke uit haar huis halen om het Museum open te doen en de lichten aan te steken. IK vond de paar zalen met potscherven en wapens niet echt de moeite maar bedankte ze toch hartelijk. Georagia, Akhaltsikshe-Museum
                                                                                                                   Vreemde fossielkes. Lijken op uiltjes ?
Zo ben ik opgevoed, hé.
Ik mocht niet zomaar rondlopen waar ik wilde en moest de gewapende en geüniformde man volgen tot aan de mooie en oude moskee die vol stond met gedenkstenen met inscripties. Overal wel een bordje op met de Engelse vertaling maar niks om te onthouden.
Vreemd zijn ook de overblijfselen van de medressa (Koranschool) die daar nog in redelijke staat bewaard is. He trapje naar boven opgaan om een beter zicht te hebben voor een foto mocht ik niet van mijn cipier…
Georgai, Akhaltsikshe-Rabati mosque Georagia, Akhaltsikshe- Rabati
Oude moskee in Georgië  ?                      Verwaarloosde oude medressa

O ja, onze vriend stond daar ook ... Georgia, Akhaltsikshe- Stalin

Terug in het centrum doorliep ik nog eens alle straten, op zoek naar een restaurant voor vanavond – om niet oor verrassingen te staan, begin je best al vroeg al aan je zoektocht – en belandde op de drukke markt waar een soortement café was waar ze, zo te zien, grote shasliqs (vleesbrochetten) met brood serveerden. Leek me geen vijf sterren waard maar tegen een behoorlijke hoeveelheid vlees zeg ik geen neen. Onthouden, in het rechtse heokje van de markt..In het hotel een wasje gedaan – met nog altijd koud water – en me eventjes verfrist maar niet gedoucht want het was echt héél koud water. Dagboek bijgewerkt met op de achtergrond de Frank Zappa die me ertoe verplichtte het volume van mijn IPOD-boxen wat hoger te zetten dan normaal. Na een kwartier werd ik bruut gestoord door hardnekkig gebons op mijn deur. De norse Gangwachtster kwam me in haar gemeenste Georgisch uitschelden dat mijn TV stiller moest. De onschuld zelf, liet ik haar binnenkomen en wees naar de TV die niet aanstond. Vol verbazing stapte ze naar mijn compacte muziekinstallatie en vervloekte het als een symbool van de duivel. Ik snapte het.Eventjes later – half acht in de avond !!! - waren de twee Internetcafés die ik gespot had, dicht maar ook mijn shasliqrestaurant.. Zaterdag zette ik weer geen wekker. Wat zin heeft het ook, er is toch niets open of te doen ’s morgens vroeg. Het was al bijna halfnegen tegen dat ik ontbijtkoeken vond op de markt.
In het busstation een uurtje moeten wachten en om 10u30 met de marshrutka (4 GEL – 45 km?) weg voor een mooie rit naar

Vardzia


Daar werd ik gedropt langs de grote baan en gelukkig stapte er ook een vrouw af die lerares was en me dus kon zeggen waar ik moest gaan. Moeilijk was het maar er stonden geen borden waardoor je toch weer, voor de zoveelste keer, eventjes stuurloos bent.
Twee mannen zaten te kaarten aan het Ticketoffice, lieten me betalen (3 GEL) en toonde me waar ik de wandeling moest starten.
Het werd een heel mooie uitstap.
Georgia, Vardzia - Cave monasteryGeorgia, Vardzia - Cave Monatsery
Honderden slaapplaatsen voor de monniken


Eerst ga je langs een kronkelwegje steil omhoog tot aan de eerste rotsgrotten en dan volg je gewoon het paadje. Makkelijk.
Aan de eerste kerk – die je al heel van heel ver ziet -vind je al enkele fresco’s maar de mooiste komen in de grote rotskerk Church of the Assumption waar gelukkig ook een man op mij zat te wachten. Gelukkig, want de zware metalen deur was op slot. In die kerk vind je van de mooiste fresco’s die ik al gezien heb. Zonder flash mocht ik één fotootje nemen. Georgia, Vardzia-Queen Tamar
                                                                                                                      Queen Tamar in de rotskerk
Dan toonde hij me waar de ingang van het tunnelcomplex was. Het is de deur naast die van de kerk maar alleen had ik er niet durven ingaan omdat er zo’n doodsteken op staat (zoals bij ons op de elektriciteitscabines). De tunnel in de rots is een klein beetje verlicht, draait en kronkelt alle kanten op. Claustrofoben zullen daar geen al te goede tijd hebben want je moet je constant bukken en soms wel eens de muren aftasten omdat je niks meer ziet. Trapjes op, trapjes of, er lijkt geen einde aan te komen zodat ik op den duur begon te denken dat ik zou verdwalen – en dat ze 10 jaar later mijn skelet zouden terugvinden…
Georgia, Vardzia - Cave Monastery
                                                                                      Claustrofobische tunnels


Uiteindelijk zag ik weer daglicht en stond die ene bewaker zeker twintig meter onder mij. Trapjes afdalen tot ik weer bij hem was en dan nog een paar honderd trapjes tot ik weer op grondniveau stond. Oef.
Na nog een korte wandeling stond ik weer aan de ingang.

O ja, het laatste busje terug naar Alhaltsikshe komt er tegen 15 uur maar ik had nog bijna een uur over. Over het hele bezoek heb ik iets meer dan één uur gedaan, je hoeft je dus niet te haasten om op tijd terug te zijn.
Ik deed naar de bewaker het bekende drinkgebaar en hij wees naar een immens groot groen bierblik in een boom aan de overkant van de straat. Ik vermeld dat blik omdat het gebouwtje zelf niet herkenbaar is als plaats waar je iets kunt drinken en zelfs eten. Ik vleide me neer aan een picknicktafel onder de bomen en bestelde een theetje. Leuk om daar eventjes te zitten.

Op anderhalf uur stonden we terug aan onze vertrekplaats waar ik dezelfde fout niet wilde maken als gisteren. Ik kocht onmiddellijk broodjes en cola en ging eerst mailen naar het thuisfront.
In een straatje waardoor ik nog niet gewandeld vond ik verwonderlijk genoeg een souvenirwinkeltje en kocht van pure blijdschap maar een halsketting voor mijn madam. Haar blijdschap zou een weekje later ook wel duidelijk zijn, was ik zeker van…

Mijn hotelkamer was nog altijd even koud (ik had het venster laten openstaan om mijn was te laten drogen) hoewel het buiten lekker warm was. Ook het water in de douche was nog even koud zodat ik maar al mijn creativiteit bovenhaalde.  Het spiraaltje dat ik gebruik om water te warmen voor de thee kon ook nog voor iets anders dienen. Ik haalde het vuilbakemmertje uit het toilet, kuiste het wat uit, vulde het met water en stak het spiraal er in.
Joeps, na een half uur had ik goed warm water en kon ik, wel wat onhandig, toch mijn haar wassen en me wat ‘opfrissen’. Een heel gedoe maar was toch fier op mijn oplossing.
In de vooravond hoorde ik veel lawaai op de gang en later in de nacht hoorde ik nog eer gestamp, gebrul en luid dronkemansgelach. Enkele poepzatte Armenen de gang binnen en hielden ze lawaai voor 20. Leuk is anders. En de volgende morgen moest ik natuurlijk de geluiden aanhoren van het overtollige vocht dat er langs dezelfde kant weer uitmoest. Ontbijt maar eventjes uitgesteld.

Meer info over het Rotsklooster op http://en.wikipedia.org/wiki/Vardzia


Oei, dan was het zondag en dan zou ik zeker moeten een kerk binnengaan, trouw aan mijn Vlaamse devotie van de laatste week, of niet ?
Nee, ik wil eens tegendraads doen. In plaats van me katholiek te gedragen ga ik vandaag een bezoekje brengen een de stad van een mens die wreed tégen de Kerk was. En wreed is nog een eufemisme voor de man die miljoenen Russen liet vermoorden in de Goelag. En dan te denken dat hij bijna verkozen was als “Rus aller tijden”. Bon, ik ga naar Gori, de geboortestad van Stalin.
Eerst wou ik dit doen als een daguitstap vanuit Tbilisi maar ik heb mijn planning aangepast: ik passeer er toch met de bus. Waarom zou ik doorrijden en dan morgen terugkeren?
Zo gezegd, zo gedaan. Een bus gezocht naar Gori – dezelfde als voor Tbilisi en al om 9u20 weg uit Akhaltsikshe (ik  3.5 GEL lichter) en hoop dat ik die naam nooit meer moet uitspreken…)..



Gori

Daar werd ik werd gedropt langs de Highway en wist ik het dan natuurlijk weer niet meer – een constante op deze reis. Veel constantes, dat wel. Ik ging een wegje naar beneden en hoorde daar van een vriendelijke Georgiër dat ik gewoon moest wachten tot de marshrutka eraan kwam. Of dat begreep ik toch. En inderdaad, na tien minuten stopte er een busje en voor nog geen halve GEL werd ik gedropt aan het busstation. Oef, dat is al gelukt.
De wegbeschrijving in de Lonely Planet naar de enige Homestay in Gori leek me niet heel duidelijk.

Twee opties
1. ofwel ik vind het en blijf daar een dag en een nacht
2. ofwel vind ik het niet, laat ergens mijn rugzak achter, bezoek Gori en ga vandaag nog door naar Tbilisi waar ik wel mijn weg ken.
Verwonderlijk genoeg vond ik bijna onmiddellijk mijn slaapplaats. Het stond me niet erg aan maar de timmerman van het dorp die planchetten boven mijn deur aan het vastzetten was had een schort aan met “Abdijbier Grimbergen” . Dat overtuigde me toch daar te blijven. Grapje, dat was niet de reden dat ik daar bleef maar dat van die schort is wel waar.
Tijd voor het stadsbezoek
Ik vertrok al tegen de middag, kocht enkele broodjes en een fles water en geraakte snel aan
Stalin Moejani

het hoofdplein van de stad, de Stalin Moejani,
 Georgia, Gorik - Stalin MoejaniGeorgia, Gori - Stalin Moejani
                     Vadertje Staat bij dag en bij nacht
waar een immens beeld moederziel alleen stond te staan. De rest van de gebouwen was bijna geen blik waard.
Ik stapte rechtsaf tot aan een brug en daar begon het niemandsland. Teruggekeerd dan maar aan de overkant van de straat, op zoek naar het restaurant van de Lonely Planet. Shit, toe. Verbouwingen of definitief gesloten, ik zal het nooit weten. Gelukkig was er een resto in de volgende blok dat wel open was. Ik wierp een blik op de Engelstalige menu en keerde het goed voor vanavond. Cross my fingers dat ze dan weer niet toe zijn want openingsuren zijn daar ook iets wereldvreemds… Langs het in alle Russische en ex-Russische steden gekende Intourist tot aan

 Stalin Museum

Georgia, Gori-Stalin Museum
gedenkplaat Stalin 1879-1883

Te betalen: 10 GEL voor het museum en  5 GEL voor de trein
Ik wilde enerzijds wel betalen omdat het toch één van de markantste wereldleiders is geweest maar anderzijds wilde ik geen geld geven aan het in stand houden van de nagedachtenis van een massamoordenaar in het kwadraat.  Mijn dilemma werd opgelost omdat zijn geboortehuis buiten en voor het museum stond en ik er dus een gratis blik in kon werpen. Genoeg voor mij. Tweede lucky shot: zijn trein staat daar ook. Geen zin en geen behoefte om zijn luxe te zien, genoeg met een foto…
Georgia, Gori - Stalin Museum   Georgia, Gori-Stalin Musuem   Georgia, Gori-Stalin Museum
Geboortehuisje Stalin - beschermd           Josipkes bed                            Hij durfde niet vliegen...

Terzijde: de trein staat er omdat Josipke bang was om te vliegen en dus altijd zijn eigen persoonlijke treinwagon liet aanhaken aan een bestaande trein. Positief: dankzij hem en zijn fobie werd het spoorwegnet in Rusland serieus verbeterd.

Het was maar een tiental minuten stappen tot aan het

 Gori Fort

Georgia, Gori-Fortress
Vreemde, moderne beelden voor het fort

waar er, zoals overal in de Kaukasus, weinig of geen restanten zijn van wat het ooit moet geweest zijn maarGeorgia, Gori - View het is, ook zoals overal, een plaats waar je een mooi overzicht hebt op de stad en de omgeving.


Vreemd genoeg vond ik daar in die middelgrote stad (50.000 inwoners) geen internet, maar wel heel veel kleerwinkels en schoenwinkels.
In mijn homestay (als je dat zo kan noemen) dronk ik mijn in een supermarkt gekochte biertjes - nee, geen Grimbergen - en ging dan heel vroeg na het avondeten slapen.





                                                                                                                                                     Zicht op busstation en voetbalstadium

 

Mijn voorlaatste dag, maandag dus, kocht ik broodjes in het busstation en wachtte op de bus naar Tbilisi. Duurde weer een tijdje en pas om 9u45 weg naar de hoofdstad (1 uur – 3,5 GEL). Ik arriveerde in het mij al goed vertrouwde Didube busstation waar ik een metro nam naar Marjanishvili.
Er was weer nog plaats in mijn homestay en na de middag ging ik eerst tot aan het treinstation om te zien of er treinen zouden zijn naar  de luchthaven. Niemand sprak daar ook maar één Engels, dus maar onverrichterzake terug om een theetje te gaan drinken op mijn balkonnetje.
Shit, het begint te regenen. Mijn regenjasje was het enige kledingstuk dat ik nog niet gedragen had maar nu deed het goed dienst.
Tijd voor de

 National Library

Gudiashvilli Qucha, straatje achter de Kashveti Church
Ik mocht er niet zomaar binnen en moest me eerst registreren. Daar stond een vriendelijke vrouw me in het Engels te woord en maakte me duidelijk dat ik eerst moest zorgen voor een kopie van mijn paspoort. Bon, geen probleem. Ik had al duizenden opschriften Xerox gezien op winkels maar natuurlijk als je er een nodig hebt, vind je er geen. Murphy hé. Na lang zoeken toch een tiende van een GEL betaald en terug naar de bib. Daar namen ze ter plaatse een foto van mij, maakten een lidkaart en lamineerden het hele geval.
Voila, lid voor een jaar
. Gratis.
Georgia, Tbilisi- National LibraryGeorgia, Tbilisi-National Library
Omdat het toch wat regende dacht ik daar een uurtje of wat te kunnen lezen in een of ander Engelstalig tijdschrift maar het enige wat ik vond waren Georgische kranten en tijdschriften. Een ouderwetse leeszaal zonder PC's en met oude houten catalogusballen....
Dus, in een paar minuten weer buiten. W
eer verder gewandeld naar het zuiden van de stad tot aan enkele dingen die ik de eerste keer overgelaten had.
 Abanotubani

zijn ondergrondse badhuizen uit de 17e eeuw waarvan de koepels als een bijeenkorf boven de grond uitsteken.
Ik ging eens kijken in één van die solferbaden maar de stank alleen al deed me vlug weer naar buiten gaan. Zal wel gezond zijn hoor maar ik heb geen zin om nog meer stinkend dan ik was, buiten te komen…
Georgia, Tbilisi-BathsGeorgia, Tbilisi-Baths
Ingang van het Koninklijke Bad             Bovengrondse koepels

In het Arabisch badhuis zou de Russische dichter Pushkin het beste bad van zijn leven gehad hebben.
Niet ver daarvandaan kwam ik toevallig uit bij de mooie

 Armenian Church

Waar de grafzerk ligt van de bekendste Armeense dichter, Sayat Nova, die daar in 1795 werd vermoord.Ik slenterde nog wat rond, ging in het Toerismebureau wat uitleg vragen over de bussen naar de luchthaven en ging internetten. In hetzelfde gebouw bevindt zich ook, volgens de Lonely Planet, Berika Travel waar ik mijn vlucht van morgen zou kunnen herbevestigen. Normaal doe ik dat nooit maar omdat Air Baltic tot 3x toe de uren van de heenvlucht had veranderd, kon het misschien wel nuttig blijken.Toch weer heel wat kilometer afgestapt vandaag, genoeg om stilletjes weer naar mijn hotelletje te gaan.

Maandag 26 oktober werd ik wakker en hoorde ik een geluid dat ik de hele reis nog niet gehoord had.
Shit, het begint te regenen. Mijn regenjasje was het enige kledingstuk dat ik nog niet gedragen had maar nu deed het goed dienst.
Ik maakte op het gemak mijn rugzak klaar en mocht hem laten staan tot vanavond.
Nogmaals tot aan het Toerismebureau (45 minuten ver) om te vragen of zij wisten waar Air Baltic nu zat. Jawel, in Chavchavadze 55. Helemaal aan de andere kant van de stad, weer een uur wandelen maar ik had toch tijd genoeg. En fles cola en enkele Klaaskoeken brachten me weer op sterkte. Twee minuten binnen bij Air Baltic om te horen dat alles normaal op schema zat. Al die moeite voor niets….
Een uurtje later, het was dan 18 uur zat ik weer op mijn balkonnetje met mijn laatste fles bier.
Tegen 20 uur stapte ik naar het busstation aan Vagzlis Moejani waar ik bus nr 37 naar de luchthaven nam. Twintig minuten rijden en dan lang wachten tot de volgende morgen om naar huis te vliegen


Besluit van de reis: het zijn twee aangename landen om te bezoeken maar er zijn ook enkele belangrijke minpunten.
Ten eerste kun je absoluut niet met andere mensen communiceren en is het dus moeilijk om je te behelpen. Van de legendarische gastvrijheid hier heb ik dus ook niet mogen genieten.
Ten tweede zijn de homestays de enige betaalbare optie en het gebrek aan privacy weegt op den duur wel door.
En als laatste, zijn het alle twee nogal eenzijdige landen, kerken en kloosters en in iedere stad wel een ruïne van een fort maar daar houdt het ook op.
Wat ik op andere reizen een dagtrip noem, werd hier uiteindelijk een halve dagtrip met een halve dag op overschot telkens. Ik zat heel vlug door mijn voorraadje boeken, vond geen ruilexemplaren en gelukkig was het goed weer - anders had ik me steendood verveeld....

En alles komt hier ‘s morgens zo traag op gang en stopt ‘s avonds zo vroeg wat mijn Amerikaanse kamergenoot de uitspraak ontlokte – The Caucasus makes one so fucking lazy.